Ένας μεγάλος Εσταυρωμένος ήταν εκεί, ανάμεσα στο κρεβάτι της γυναίκας του και το δικό του, ως σύμβολο του πεπρωμένου του. Δεν αναπαριστά άραγε μια θεότητα που θανατώθηκε, έναν θεάνθρωπο που θυσιάστηκε στην ακμή της ομορφιάς της ζωής και της νιότης του; Πώς γίνεται ο Κόμης ντε Γκρανβίλ να έχει όλα τα «καλά του Θεού» και να μην είναι ευχαριστημένος; Είναι η -κατά κοινή ομολογία- υποδειγματική σύζυγός του, το πλούσιο σπιτικό του ή κάποια άλλη αόρατη δύναμη που τον κάνει να γυρνά σαν φάντασμα στους δρόμους του Παρισιού; Τι ψάχνει να βρει στις φτωχογειτονιές και γιατί περνά συνεχώς κάτω απ’ το παράθυρο μιας φτωχής εργάτριας; Μήπως βρήκε εκεί αυτό που του λείπει; Κι αν ναι, έχει δικαίωμα να το κρατήσει; Ο Μπαλζάκ, σπουδαίος ψυχογράφος, καυτηριάζει τα στερεότυπα της εποχής του με τη δική του μοναδική ειρωνική ματιά. Η ανθρωπιά των χαρακτήρων του τους καθιστά διαχρονικούς και ο σημερινός αναγνώστης μπορεί να πάρει από αυτούς απρόσμενα μαθήματα ζωής. Μετάφραση: Hélène Godard Ζαφειρούλα Λαμπράκη Πολυτίμη Λινάρδου Βασιλική Πετροπούλου Στέλα Τσούπου Βασιλική Χαμάκου